Podręcznik
2. Opis podstawowych układów stabilizatorów napięcia
2.3. Współczynnik stabilizacji
Współczynnik stabilizacji układu z diodą Zenera określają bezpośrednio fizyczne własności zastosowanej diody.
Schemat zastępczy układu z prostym liniowym modelem diody Zenera (oczywiście słusznym tylko w zakresie przebicia) jest pokazany na rys. 5. Źródło napięciowe UZN0 odtwarza napięcie nominalne diody Zenera, a rezystor rDZ - rezystancję dynamiczną tej diody. Jeśli napięcie na wejściu układu zmieni się o ΔUWE, a prąd IO się prawie nie zmieni (czyli gdy założymy, że przyrost napięcia wejściowego jest mały), to na wyjściu zaobserwujemy następującą zmianę napięcia:
Stąd można obliczyć współczynnik stabilizacji SU układu z diodą Zenera, który jest równy:
Należy przy tym pamiętać, że najczęściej rezystancja dynamiczna rDZ jest podawana w katalogach producentów diod Zenera dla typowego prądu nominalnego (5 mA). Przy większym prądzie rezystancja rDZ maleje, a więc wtedy współczynnik stabilizacji ulega poprawie.
Typowa wartość rezystancji rDZ przy katalogowym prądzie IZ = 5 mA wynosi od kilku do kilkudziesięciu omów, jednak może mieć spory rozrzut pomiędzy poszczególnymi egzemplarzami diod, nawet kilkadziesiąt procent.