Podręcznik

2.6. Układy scalone imitujące diodę Zenera

Zamiast diody Zenera może zostać użyty scalony stabilizator napięcia „udający” diodę. Takimi typowymi i bardzo rozpowszechnionymi elementami są układy scalone TL 431 oraz LM 385, nazywane czasami „programowanymi diodami Zenera”. Oba mają po trzy wyprowadzenia i, poprzez zastosowanie dwóch dodatkowych oporników R₂ i R₃, umożliwiają „zaprogramowanie” na swoich wyprowadzeniach (odpowiadających katodzie i anodzie zwykłej diody Zenera) potrzebnego napięcia. Sposób użycia tych układów pokazano na rys. 6. Sposób doboru opornika R₁ jest taki sam jak w stabilizatorze z diodą Zenera. Minimalny prąd potrzebny dla poprawnej pracy konkretnego układu należy odczytać z katalogu (na ogół jest to 1 mA). Maksymalny prąd płynący przez stabilizator TL431/LM385 wynika, podobnie jak w diodzie Zenera, z ograniczenia rozpraszanej mocy, jednak w katalogach jest też podawana jego największa dopuszczalna bezwzględna wartość.

Rys. 6 Stabilizator z układem TL431/LM385

Układy imitujące diody Zenera cechuje bardzo mała rezystancja dynamiczna, która w dodatku nie zależy od przepływającego przez układ prądu. Jednak jest ona zależna od „zaprogramowanego” napięcia i zwiększa się wraz z jego wzrostem. Zaletą omawianych układów jest też bardzo mała wrażliwość ich parametrów na zmiany temperatury.