Podręcznik
2. Opis podstawowych układów stabilizatorów napięcia
2.12. Współczynnik stabilizacji
Jako źródło napięcia UREF można zastosować prosty układ z diodą Zenera, jednak czyni się tak rzadko. Najczęściej źródłami napięcia odniesienia są dosyć rozbudowane układy, zapewniające dużą stabilność temperaturową, a także odporność na zmiany napięcia zasilania całego układu (należy tu zwrócić uwagę na to, że źródło odniesienia musi być zawsze zasilane z niestabilizowanego napięcia UWE!). Ta odporność jest bardzo często głównym wyznacznikiem wartości współczynnika stabilizacji, przez co najczęściej wyliczenie go przy pomocy prostych zależności jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe.
Jeśli jednak jako źródło napięcia odniesienia zostanie zastosowana dioda Zenera, współczynnik stabilizacji jest identyczny, jak w poprzednich układach, lub wręcz gorszy. Rozpatrzmy dwa przypadki:
1. W układzie zastosowano „pełne” sprzężenie zwrotne, czyli RF1 = 0 lub RF2 = ∞. Wtedy UWY = UREF. Jeśli na napięciu UREF „ślad” po zmianach (np. tętnieniach) napięcia wejściowego wynika z jego własnego współczynnika stabilizacji, na wyjściu całego układu sytuacja nie może być lepsza: wszak – jak wspomniano wcześniej – napięcie wyjściowe ciągle powtarza napięcie UREF. A więc współczynnik stabilizacji całego układu, definiowany jako SU = ΔUWY / ΔUWE musi być taki sam, jak SUREF źródła napięcia odniesienia.
2. Sprzężenie zwrotne jest „niepełne” i UWY > UREF. W takiej sytuacji napięcie UWY „mnoży się” wobec UREF w stosunku (RF1 + RF2) / RF2, i tak samo dzieje się z zakłóceniami na jego zaciskach. A więc ewentualne zmiany napięcia wyjściowego stabilizatora, spowodowane zmianami napięcia na jego wejściu, są zwielokrotnione. Współczynnik stabilizacji całego układu SU wobec współczynnika stabilizacji źródła napięcia odniesienia SUREF wynosi:
czyli jest gorszy niż współczynnik stabilizacji źródła napięcia odniesienia.