Podręcznik

10. Cechy wspólne i rozbieżne sterowania pneumatycznego i hydraulicznego

O ile wcześniej Czytelnik zapewne upierałby się w przekonaniu, że widzi różnicę w typie medium, które uruchamia aktory pneumatyczne i hydrauliczne, tak autor sądzi, że teraz po analizie materiału z modułu 1-go to przekonanie nie jest już silne. 
Czytelnik zapewne już zauważył, że oba rodzaje wymienionych wyżej aktorów to aktory płynowe, które do wytwarzania sił i ruchów potrzebują gazowych lub ciekłych nośników energii. Moc płynowa Ppł=pV jest tutaj iloczynem ciśnienia medium p i przepływu objętości V, gdzie w pierwszym przypadku mamy ciśnienie oraz objętość sprężonego powietrza, a w drugim ciśnienie oraz objętość cieczy hydraulicznej. To z kolei oznacza, że wymaganiem technologicznym jest istnienie urządzeń, które wytwarzają oraz przechowują medium ciśnieniowe. Już wiemy, że w pierwszym przypadku to oznacza sprężarkę powietrza i zbiornik ciśnieniowy na to sprężone medium, zaś w drugim przypadku oznacza pompę cieczy i zbiornik na ciecz hydrauliczną. 
Należy podkreślić, że instalacja sterowania aktorami pneumatycznymi jest tzw. obiegiem otwartym, tzn. sprężone medium po jego wykorzystaniu odprowadzane jest do otoczenia, zaś instalacja sterowania aktorami hydraulicznymi jest tzw. obiegiem zamkniętym. Tabela 5 pokazuje istotne różnice oraz i podobieństwa, które wskazują na sposób wykorzystywania (sterowania) aktorów pneumatycznych oraz hydraulicznych.

Tabela 5: Podobieństwa i różnice w sposobie wykorzystywania aktorów pneumatycznych oraz hydraulicznych

Lp.

Cecha aktora

Aktor pneumatyczny

Aktor hydrauliczny

1.

Reakcja na rodzaj medium

Sprężone powietrze lub inny gaz techniczny

Ciecz hydrauliczna po ciśnieniem

2.

Rodzaj instalacji dla pracy aktora

Instalacja otwarta

Instalacja zamknięta

3.

Ściśliwość sprężonego medium

Duża

Mała

4.

Straty typu przecieki medium

Duże

Niewielkie

5.

Prędkość działania aktora

Duża

Mała

6.

Prędkość strumienia medium

Do 40m/s

Do 5m/s

7.

Prędkość tłoka roboczego

0d 0,01 do 1,5m/s

Do 0,15m/s

8.

Uzyskiwane siły i momenty sił

Małe

Duże

9.

Zakres stosowanych ciśnień sprężonego medium

Do 10 barów

Od 30 do 420 barów

10.

Zdolność do regulacji prędkości działania aktora

Zła

Bardzo dobra

11.

Zdolność do regulacji siły lub momentu sił aktora

Dobra

Bardzo dobra

12.

Sztywność obrotowa aktora

Mała

Duża

13.

Gęstość mocy

Mała

Bardzo duża

14.

Dziedzina zastosowań aktora

Automatyzacja procesów produkcyjnych

Mechatronika, pojazdy mobilne

15.

Wpływ na zanieczyszczenie środowiska naturalnego

Małe

Bardzo duże