Podręcznik

2. Karty zbierania danych

2.3. Schemat blokowy karty DAQ

Schemat blokowy przykładowej (typowej) karty zbierania danych, zamieszczono na rys. 2.1.

Rys. 2.1  Uproszczony schemat blokowy typowej karty zbierania danych
(WI-wzmacniacz instrumentalny, MUX-multiplekser, A/C-przetwornik a/c, C/A-przetwornik c/a)

 

Karta ta ma osiem analogowych wejść nieróżnicowych (cztery różnicowe), dwa 12-bitowe przetworniki C/A, port 8255 z trzema 8-bitowymi rejestrami (dwadzieścia cztery linie cyfrowych wejść/wyjść kompatybilnych z poziomami napięć TTL) i trzy 16-bitowe kanały zegarowe. Kartę łączy z komputerem 8-bitowa szyna danych. Istnieje możliwość wykorzystania przerwań i bezpośredniego dostępu do pamięci. Wczytywanie danych pomiarowych do pamięci komputera może się odbywać w trzech trybach: ciągłego pozyskiwania danych z jednego kanału, wielokanałowego pozyskiwania danych z ciągłym przełączaniem oraz wielokanałowego pozyskiwania danych z przełączaniem w określonych odstępach czasu. W tym ostatnim trybie wszystkie kanały są skanowane przez określony czas, po którym następuje zaprogramowana przerwa i powtórzenie całego cyklu. Skanowana może być dowolna liczba kanałów (od 2 do 8). Istnieją dwa sprzętowe tryby wyzwalania "pretriggering" i "posttriggering" umożliwiające wczytywanie danych pomiarowych przed i po wystąpieniu sygnału wyzwalającego.

Współczesnym komputerom osobistym wystarcza szybkości i mocy obliczeniowej w zakresie zbierania i analizy danych na potrzeby systemów pomiarowych. W niektórych jednak zastosowaniach szybkość tradycyjnego komputera osobistego może nie być wystarczająca do przetwarzania sygnałów w czasie rzeczywistym, pomimo użycia 32-bitowego procesora z towarzyszącym mu koprocesorem. Typowe zastosowania tego typu analiz występują przeważnie w dziedzinie obróbki sygnałów mowy i obrazu. Najprościej sięgnąć wtedy po kartę analizy (cyfrowego przetwarzania sygnałów, w skrócie kartę DSP) wyposażoną w bardzo szybki procesor sygnałowy (np. zmiennoprzecinkowy: TMS320C40, stałoprzecinkowy: TMS320C50, Texas Instruments). Wtedy skomplikowane obliczenia (analizy) mogą być prowadzone jednocześnie z wykonaniem programu procesora głównego. Dostępne są również rozwiązania hybrydowe, łączące typowe karty DAQ z DSP (zwykle DAQ z wbudowanym procesorem sygnałowym).

Oprogramowanie użytkowe karty zbierania danych może być realizowane, co najmniej, na trzech poziomach:

  • Oprogramowanie na poziomie rejestrowym: uciążliwe programowanie rejestrów karty DAQ (dowolne języki programowania),
  • Oprogramowanie na poziomie sterownika - sterownik (firmowy) oraz programy aplikacyjne (odwołania do funkcji wysokiego poziomu zawartych w sterowniku),
  • Oprogramowanie narzędziowe (korzystanie z bibliotecznych funkcji obsługi karty).

Zdarza się, coraz rzadziej, że karty zbierania danych wymagają doprowadzenia do swoich wejść sygnałów elektrycznych o standaryzowanych poziomach. W związku z tym kompletny system powinien zawierać ponadto tzw. moduły standaryzacji, inaczej kondycjonowania sygnałów.

Moduły kondycjonowania sygnału umożliwiają:

  • Wzmacnianie sygnałów (w dwu kierunkach),
  • linearyzację charakterystyk czujników,
  • izolację galwaniczną,
  • filtrację sygnałów niepożądanych (w tym antyaliasingową),
  • multipleksowanie.

Schemat blokowy konfiguracji sprzętowej komputera osobistego z kartą DAQ zamieszczono na rys. 2.2.

Rys. 2.2  Schemat blokowy konfiguracji sprzętowej komputera osobistego z kartą DAQ