Przegląd sekcji

      • Autor modułu:  Radosław Roszczyk (radoslaw.roszczyk(at)pw.edu.pl
      • Słowa kluczowe: Sieci komputerowe, Protokół, Router, Switch, Firewall, IP (Adres IP), Topologia, Sieć bezprzewodowa (Wi-Fi), LAN (Local Area Network), WAN (Wide Area Network), VPN (Virtual Private Network), DNS (Domain Name System), DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), Pakiet danych, Port, Modem, Adres MAC (Media Access Control), Subnet, Gateway, Bandwidth (Przepustowość), Połączenie Ethernet
      • Materiał zawarty w niniejszym module stanowi wprowadzenie czytelnika w obszerną tematykę jaką są sieci komputerowe. Ze względu na bardzo duży postęp w dziedzinie sieci komputerowych materiał ten przedstawia wiele konspektów na poziomie bazowym i daje czytelnikowi punkt wyjścia do dalszego studiowania.


    • Aplikacje i usługi sieciowe stanowią podstawowy komponent współczesnych systemów informatycznych, umożliwiając komunikację i wymianę danych w rozproszonym środowisku. W centrum ich działania znajdują się protokoły aplikacyjne, takie jak HTTP, SMTP, FTP czy DNS, które definiują zasady interakcji między klientami a serwerami. Większość współczesnych aplikacji opiera się na modelu klient-serwer, zapewniając skalowalność, modularność i łatwość zarządzania. Coraz większe znaczenie zyskuje bezpieczeństwo — zarówno na poziomie transmisji danych, jak i autoryzacji dostępu — co jest kluczowe w kontekście cyberzagrożeń. Równolegle rozwijają się zdecentralizowane modele, jak sieci P2P, oferujące alternatywne podejście do współdzielenia zasobów. Istotnym trendem jest także rosnąca rola chmur obliczeniowych, które umożliwiają elastyczne, skalowalne i zdalne świadczenie usług sieciowych na żądanie, przy zachowaniu wysokiej dostępności i niezawodności.

    • Literatura przydatna w trakcie studiowania modułu

      • Sieci komputerowe. Ujęcie całościowe. Wydanie VII James Kurose, Keith Ross
      • Sieci komputerowe. Biblia Barrie Sosinsky
      • TCP/IP w 24 godziny. Joe Casad
      • Bezpieczeństwo sieci komputerowych - Praktyczne przykłady i ćwiczenia w symulatorze Cisco Packet Tracer
    • Podręczniki z serii eSezam poświęcone sieciom komputerowym prezentują kompleksowy przegląd podstawowych koncepcji i technologii wykorzystywanych w nowoczesnej komunikacji sieciowej. Materiał rozpoczyna się od omówienia istoty komunikacji cyfrowej, wyjaśniając, czym są dane, jak są kodowane, przesyłane i interpretowane w sieci. Wprowadza również podstawowe pojęcia dotyczące architektury sieci, takie jak model OSI i model TCP/IP, które stanowią ramy logiczne opisujące współdziałanie różnych warstw systemu komunikacyjnego. Omawiając warstwę fizyczną i łącza danych, podręcznik koncentruje się na aspektach transmisji bitów oraz strukturze ramek, w tym sposobach adresowania, detekcji i korekcji błędów, jak również metodach dostępu do medium transmisyjnego. Szczegółowo opisane zostały technologie takie jak Ethernet, PPP czy Frame Relay, stanowiące fundamenty lokalnych i szerokopasmowych sieci przewodowych.

      W warstwie sieciowej nacisk położono na mechanizmy adresowania i trasowania pakietów, w tym szczegółowe omówienie protokołu IP, zarówno w wersji IPv4, jak i IPv6. Czytelnik dowiaduje się, jak działa podział sieci na podsieci, jakie znaczenie mają maski, bramy i trasy domyślne. W kontekście warstwy transportowej materiał przedstawia różnice pomiędzy TCP a UDP – dwa główne protokoły odpowiedzialne za transmisję danych pomiędzy aplikacjami. TCP oferuje mechanizmy gwarantujące integralność danych, ich kolejność i dostarczenie, podczas gdy UDP, jako protokół bezpołączeniowy, oferuje szybkość i niskie opóźnienia, kosztem niezawodności. Znaczące miejsce poświęcono zagadnieniom kontroli przepływu i zarządzania zatorami, które wpływają na efektywność i jakość transmisji w dynamicznych warunkach sieciowych.

      Na poziomie warstwy aplikacji podręcznik omawia protokoły, które są powszechnie wykorzystywane przez użytkowników końcowych, takie jak HTTP, FTP, SMTP i DNS. Każdy z tych protokołów opisano zarówno z punktu widzenia zasady działania, jak i typowych zastosowań. Wprowadzenie do mechanizmów nazw domenowych, struktury adresów URL czy sesji HTTP pozwala zrozumieć, jak złożone procesy zachodzą w tle zwykłego przeglądania internetu czy wysyłania wiadomości e-mail. Materiał nie pomija również modeli komunikacji – zarówno klient-serwer, jak i peer-to-peer – wskazując ich mocne i słabe strony w kontekście zastosowań w rzeczywistych systemach.

      Zwrócono uwagę na bezpieczeństwo w sieciach komputerowych – od szyfrowania transmisji (np. HTTPS), poprzez autoryzację i kontrolę dostępu, aż po rolę firewalli i wirtualnych sieci prywatnych (VPN). Omówiono także znaczenie analizy ruchu sieciowego, zarządzania przepływem pakietów i monitorowania urządzeń przy użyciu takich narzędzi i protokołów jak SNMP czy NetFlow. Szczególnie istotne są zagadnienia związane z jakością usług (QoS), które pozwalają dostosować parametry transmisji do potrzeb aplikacji wrażliwych na opóźnienia. Całość dopełniają wprowadzenia do chmur obliczeniowych, rozproszonych systemów przechowywania danych i usług świadczonych na żądanie. Podręczniki te stanowią solidną podstawę do zrozumienia działania współczesnych sieci komputerowych, ich projektowania, konfiguracji oraz optymalizacji.

    • W tym miejscu znajduje się krótkie podsumowanie treści kursu. Podsumowanie to ma na celu zwrócenie uwagi na elementy które powinny zostać zapamiętane i stanowią istotną część całości.