7. Dostępność cyfrowa

Dostępność cyfrowa jest jedną z cech, jakimi powinny charakteryzować się rozwiązania cyfrowe, w tym aplikacje internetowe, aby umożliwić korzystanie z nich jak największej grupie użytkowników, w tym osobom z różnymi niepełnosprawnościami, np. wzroku, słuchu, ruchu, ale też z niepełnosprawnością intelektualną czy zaburzeniami poznawczymi. Część osób z niepełnosprawnościami korzysta z tzw. technologii asystujących (np. osoby niewidome wykorzystują oprogramowanie czytające na głos treści prezentowane w oknach przeglądarek internetowych), dzięki którym mają szansę w miarę swobodnie korzystać z nowoczesnych cyfrowych rozwiązań. Aby jednak te rozwiązania działały poprawnie, oferowane treści muszą zostać przygotowane w odpowiedni sposób, uwzględniający nie tylko tradycyjne aspekty wizualne, ale również m.in. odpowiednią strukturę logiczną interfejsu aplikacji.

Elementy niezbędne dla osób z niepełnosprawnościami w wielu przypadkach okażą się przydatne także dla pozostałych użytkowników. Odpowiedni kontrast tekstu względem tła wspiera odczytanie treści przez osoby słabowidzące, ale również starsze czy korzystające z urządzeń mobilnych. Napisy dodane do filmu wykorzystają zarówno osoby słabosłyszące, jak i słabiej znające język czy oglądające film w głośnym otoczeniu.

W Polsce pierwszym aktem prawnym w całości dotyczącym dostępności cyfrowej jest Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Wdraża ona wyżej wymienioną dyrektywę PE 2016/2102, nakłada na podmioty publiczne obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej i obowiązek zamieszczenia deklaracji dostępności, a także określa zasady monitorowania dostępności cyfrowej i zasady postępowania w przypadku jej braku. Wymagania, które musi spełniać strona internetowa i aplikacja mobilna dostępna cyfrowo, zostały zebrane zebrane w tabeli, która jest załącznikiem do tej ustawy. Tabela ta (z niewielkimi ograniczeniami) jest równoważna wytycznym WCAG 2.1 na poziomie AA. Do tego każda strona internetowa i każda aplikacja mobilna objęta wymaganiami ustawy musi być posiadać deklarację dostępności. Ustawa dotyczy także stron internetowych działających wewnętrznie (np. usługi typu intranet).

Także Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w pewnych kwestiach również odnosi się do dostępności cyfrowej. Jej celem jest poprawa warunków życia i funkcjonowania obywateli ze szczególnymi potrzebami, m.in. ze względu na niepełnosprawność lub obniżony poziom sprawności z powodu wieku czy choroby.

Obszerne omówienie zagadnień dostępności cyfrowej znajduje się na stronach rządowych. Poniżej zamieszczam kilka miejsc, do których warto zajrzeć na samym początku:
W kolejnych podrozdziałach tego podręcznika zapoznasz się:
  • ze strukturą, zasadami i wymaganiami stawianymi przez rekomendacje WCAG,
  • z rekomendacją WAI-ARIA, która rozszerza semantykę języka HTML o dodatkowe atrybuty ułatwiające implementację rozwiązań wspierających dostępność,
  • z narzędziami do walidacji stron i aplikacji pod kątem ich dostępności cyfrowej,
  • z przykładami wdrożeń rozwiązań z zakresu dostępności cyfrowej.