Kody i szyfry
1. Pojęcia podstawowe
1.2. Słowo
Słowo nad alfabetem V (ang. word) to dowolny ciąg skończony o wartościach w zbiorze V. Czasami słowo nad ustalonym alfabetem nazywamy tekstem lub napisem (a w językach programowania również łańcuchem lub stringiem). Słowo a1, a2, ..., an zapisujemy z reguły bez przecinków tzn. jako: a1a2...an. Upraszcza to notację nie prowadząc na ogół do nieporozumień.
Ilość wyrazów ciągu a1a2...an nazywamy długością słowa a1a2...an np. słowo abccd nad alfabetem V = { a, b, c, d } ma długość 5 a słowo ala długość 3.
Jeśli V = { 0, 1 } to słowa nad tym alfabetem nazywamy słowami binarnymi. Słowo binarne o długości 8 bitów np. 10101010 nazywamy bajtem (ang. byte).
Zamiast słowa bajt (lub byte) używamy skrótu B. Właśnie w bajtach podajemy najczęściej pojemność różnego typu pamięci. Każdy adept inżynierii komputerowej wie, że typowa pojemność tzw. pamięci operacyjnej komputera klasy PC jest rzędu jednego gigabyte'a (1 GB czyli jeden gigabyte to 109 B), a typowa pojemność napędu twardego dysku jest rzędu 100 GB . Pojemności tzw. macierzy dyskowych czy streamerów mierzymy w terabajtach (1 TB czyli jeden terabyte to 1012 B).
Reasumując: typowe jednostki, w których mierzymy pojemność pamięci to
- B (bajt, 1 B)
- kB (kilobajt 103 B)
- MB (megabajt 106 B)
- GB (gigabajt 109 B)
- TB (terabajt 1012 B)
Pewnego komentarza wymaga jeszcze pojęcie bitu. Bit to symbol (litera) 0 lub 1. Mówimy, też, że bit to cyfra dwójkowa. Często jednak pojęcie bitu wiążemy z ustalonym słowem binarnym np. a1a2...an. Możemy wówczas mówić o k-tym bicie słowa binarnego, gdzie k ≤ n, którym z definicji jest k-ty wyraz ciągu a1a2...an czyli ak. W innym jeszcze znaczeniu słowo "bit" oznacza jednostkę ilości informacji definiowaną w teorii informacji.