Podręcznik

W module czwartym autor starał się pokazać Czytelnikowi praktyczne aspekty wykorzystania różnych aktorów pneumatycznych i hydraulicznych w sterowaniu procesami produkcyjnymi oraz w pojazdach mobilnych mając jednocześnie nadzieję, że wcześniejszy dosyć obszerny (aczkolwiek nie wyczerpujący) materiał teoretyczny pozwoli lepiej zrozumieć stronę praktyczną pracy aktorów. Podkreślano, że zawsze należy pamiętać, iż to aktory hydrauliczne produkują wielokrotnie większe siły lub momenty niż aktory pneumatyczne. Na rysunku czy schemacie sterowania pneumatycznego lub hydraulicznego, który został utworzony powyższe może nie być należycie rozpoznane, jednak błąd w sztuce praktycznej może być niedopuszczalny i skutkować określonym niebezpieczeństwem pracy urządzeń a nawet i ludzi. 
Należy podkreślić, że wybór rodzaju aktora, tzn. czy pneumatyczny, czy hydrauliczny może zależeć nie tylko od potrzebnej w określonym celu wartości użytecznej siły lub momentu, ale również i od innych czynników, takich jak dostępność sprężonego medium czy sposób jego wytworzenia. Wydaje się np. zasadnym, aby w pojazdach bezzałogowych, które charakteryzują się niewielkimi gabarytami stosować do uzyskania dużych sił lub momentów układy aktorów hydraulicznych, ponieważ zależy nam tam na wykorzystaniu do maksimum kubatury na zabudowę aktora, której i tak jest z reguły niewiele. Z kolei w niektórych procesach produkcyjnych (np. przy produkcji żywności) pomimo potrzeby dużych sił lub momentów (na małej powierzchni) należy wykorzystać aktory pneumatyczne, ponieważ te drugie mogą zanieczyścić takie środowisko, co jest z kolei niedopuszczalne ze względu na rodzaj produkcji.
Analizując rozwój aktorów pneumatycznych i hydraulicznych można zauważyć, że rola ich w sterowaniu procesów produkcyjnych i pojazdów mobilnych jest bardzo duża. Stwierdzenie, że stało się tak ze względu na zmniejszający się udział człowieka tamże wydaje się zasadne. W dziedzinie procesów produkcyjnych człowiek jako operator zaczął pełnić rolę wyłącznie obserwatora procesu, zaś w dziedzinie pojazdów mobilnych pojawianie się coraz większej liczby pojazdów bezzałogowych sprowadziło człowieka z roli kierowcy do roli operatora pulpitu lub systemu bezprzewodowego. 
Autor przedstawiając materiał w niniejszej publikacji posiłkował się w zasadzie znanymi mu z literatury technicznej rozwiązaniami elementów pneumatycznych i hydraulicznych, przedstawiając te rozwiązania nieraz trochę w innym świetle, jak również zawarł materiał, który w literaturze technicznej jeszcze nie wystąpił, chyba, że za takową uznać opisy patentowe różnych wynalazków. Dotyczyło to aktorów pneumatycznych, które autor pozwolił sobie zaszufladkować do dziedziny rozwiązań sterujących parametrami podwozi pojazdów mobilnych.
Kończąc autor ma nadzieję, że zilustrowany w niniejszej publikacji materiał posłuży Czytelnikowi do rozszerzenia swojej wiedzy na temat różnych aktorów pneumatycznych oraz hydraulicznych, które są coraz powszechniej wykorzystywane tak, gdzie do tej pory Człowiek odgrywał kluczową rolę. Jeżeli niniejsza publikacja posłuży Czytelnikowi do osiągnięcia innych jego celów, to będzie oznaczało dla autora, że jego kilkumiesięczna praca nad tekstem nie poszła na marne. Wszelkie uwagi proszę nadsyłać na adres: zbigniew.seta@pw.edu.pl.