Tworzenie programów PLC dla sterowania sekwencyjnego i współbieżnego

Jak wiemy wyłącznik (STOP): I0.2 zatrzymuje działanie układu sterowania PLC (procesu przemysłowego) i już wiemy, że jego ponowne uruchomienie następuje poprzez użycie markera M1.1, pochodzącego od załącznika (START): I0.1 – patrz punkt 1-szy. Oznacza, że ten ostatni oraz wyłącznik (STOP) dezaktywują/uaktywniają proces wzajemnie. Jednak, jak zobaczymy dalej dla samego wyłącznika (STOP) nie przewidziano markera (jak dla załącznika (START)), tylko przewidziano funkcję zerowania przez ten sygnał innego markera, tzw. Markera OFF-ON, który dla bloku wyboru trybów pracy „uczyni” to samo, ale pośrednio. Markerowi OFF-ON „nadano” komórkę pamięci o adresie M1.4. Sieci programowe dla realizacji sterowania tego markera pokazano na rysuneku 38. 

Analiza sieci programowych z rysunku 38 pokazuje dwie rzeczy. Po pierwsze sygnał dostępny na adresie absolutnym I0.2 nie został „zamieniony” na impuls w celu eliminacji drgań zestyku, tylko steruje bezpośrednio Markerem OFF-ON. Wynika to po prostu z faktu, iż marker ten jest zerowany opadającym zboczem sygnału I0.2 (zmiana z „1” na „0”) i jego permamentny stan „0” jest utrzymywany do momentu usunięcia awarii lub powodu zatrzymania procesu, bowiem taka sytuacja została wywołana celowo. (Funkcja załącznika (START) jest inna – jego pobudzanie w trybie pracy krokowej powinno wywołać tylko jeden cykl, nie zaś kilka na skutek zakłóceń występujących na zestyku tego załącznika). Po drugie zilustrowany program LAD jest nieznacznie błędny. Instrukcje w sieci programowej Network 1 powinny być w Network 2 i odwrotnie, co pokazano na rysunku 39.

Rysunek 39: Program LAD z wyłącznikiem (STOP) i załącznikiem (START) sterującymi Markerem OFF-ON; v.2

Powyższa modyfikacja rozmieszczenia sieci programowych powoduje, że w przypadku jednoczesnego wystąpienia dwóch sygnałów dla sterowania Markera OFF-ON, tzn. sygnału od przycisku I0.2 oraz impulsu od M1.1 to ten pierwszy stanie się uprzywilejowany, czyli wyłączy działanie procesu przemysłowego. Jest to zasadne, ponieważ ze względów bezpieczeństwa wyłączanie jakiegokolwiek działania procesu powinno być nadrzędne nad jego załączeniem.
Dodajmy na koniec, że użycie w programie LAD „zanegowanego” symbolu w odniesieniu do adresu absolutnego I0.2 było konieczne, ponieważ do tegoż „podłączony” jest fizycznie zestyk przycisku STOP typu NC (ang. Normal Closed – patrz rysunek 36), który bez pobudzenia tego przycisku permamentnie wysyła do programu PLC sygnał „1”. Brak negacji tego adresu w programie PLC (rysunek 38 i 39) wykluczałby prawidłowość użycia przycisku STOP. Należy zaznaczyć, że w każdym układzie sterowania PLC zestyki sygnałów, które zgodnie z założeniami dotyczącymi funkcjonowania procesów przemysłowych powinny gwarantować ich bezpieczne wyłączanie są „traktowane” w programie PLC identycznie jak powyżej. Jak widać bowiem z tych dwóch programów PLC zanegowanie adresu I0.2 spowoduje przerwanie procesu nawet przy uszkodzeniu przycisku lub linii sygnałowej z nim związanej. Jest to istotne, ponieważ wykorzystanie adresu bez negacji mogłoby wykluczyć zatrzymanie.