Podręcznik

Historycznie rzecz ujmując, początki przybliżania Internetu (jako medium transmisyjnego) dla powszechnego odbiorcy datuje się na rok 1991, kiedy to na University of Minnesota opracowany został protokół Gopher wraz z odpowiednim oprogramowaniem serwerowym i klienckim. System pozwalał na udostępnianie polinkowanych ze sobą treści, czyli de facto stanowił protoplastę stron internetowych. Zaprojektowany był z uwzględnieniem występujących ówcześnie ograniczeń technicznych – tak w zakresie prędkości przesyłania danych za pomocą modemów, jak i możliwości komputerów – to znaczy zorientowany był przede wszystkim na przekazywanie treści w formie tekstowej. Mimo to, zdobył ogromną popularność – dość powiedzieć, że w roku 1994 funkcjonowało 6958 serwerów Gophera. Był to jednocześnie szczyt popularności tego systemu jak i początek jej nagłego schyłku, gdyż uwaga społeczności masowo skierowała się w kierunku innej technologii internetowej – World Wide Web.

Popularne dziś „www” autorstwa Tima Bernersa-Lee, zadebiutowało również w 1991 roku w CERN w Szwajcarii. Podobnie jak Gopher, klient WWW (który obecnie określamy pojęciem przeglądarki internetowej) mógł pobierać zdecentralizowane zasoby internetowe z całego świata. Jednak w przeciwieństwie do Gophera, WWW wykorzystywało model skoncentrowany na dokumentach. Zamiast hierarchicznego menu, każdy serwer dostarczał zbiór dokumentów tekstowych z hipertekstowymi linkami do ich wzajemnego wiązania ze sobą. Był to kolejny krok w kierunku decentralizacji dystrybucji dokumentów i plików. Jednakże użyteczność stron internetowych pozwalających na osadzanie w dokumentach multimediów, nie od razu była oczywista w czasach, gdy obsługa komputerów (a zatem i łączność z siecią) odbywała się za pomocą tekstowych interfejsów użytkownika. Tu warto wspomnieć o tekstowej przeglądarce internetowej Lynx. Dopiero gdy w 1993 roku wydana została przeglądarka  Mosaic, będąca pierwszą przeglądarką z wbudowaną obsługą grafiki, a pod strzechy stopniowo zaczęły trafiać komputery z systemem operacyjnym Windows, sytuacja uległa znaczącej zmianie. Na kres popularności Gophera niewątpliwie wpłynęła także zapowiedź wprowadzenia opłat licencyjnych dla użytkowników komercyjnych.

Więcej szczegółów znajdziesz tutaj:

• Michael Grobe - An Early History of Lynx - wspomnienia jednego z twórców tekstowej przeglądarki Lynx,
• Benj Edwards - The Web Before the Web: A Look Back at Gopher - artykuł opisujący historię systemu Gopher.