Podręcznik Grafika komputerowa i wizualizacja

Animacja tradycyjna a komputerowa

Podobnie jak w filmie aktorskim, zanim rozpocznie się produkcja filmu animowanego powstaje on w postaci szeregu różnych opisów. Dotyczy to zarówno akcji filmu, jak i bohaterów. W pierwszej fazie planuje się treść z wykorzystaniem przykładowych rysunków ilustrujących najważniejsze momenty akcji. Projektuje się postaci, scenografię, podział na plany pierwszy i dalsze. Ważne jest, aby na tym etapie uwzględnić możliwości techniczne studia oraz jego wszystkich urządzeń (przede wszystkim rejestrujących).

Animatorzy tworzą rysunki (lub sceny czy postaci np. kukiełkowe) kluczowe. Sceny pośrednie są wykonywane zgodnie z założeniami scenopisu – zgodnie z przebiegiem i tempem akcji.

Po poprawkach i naniesieniu szczegółów obraz trafia na taśmę filmową lub video.

Komputer jest wykorzystywany w animacji tradycyjnej do modelowania ruchu i tworzenia precyzyjnego planu, do sterowania urządzeniami laboratorium oraz w postprodukcji do prac związanych z montażem i synchronizacją dźwięku.

Pierwsza zasadnicza różnica charakteryzująca animację komputerową występuje już na etapie planowania filmu, gdyż możliwości techniczne odgrywają większą rolę niż w animacji tradycyjnej. Scenariusz powstaje tutaj na drodze kompromisu między oczekiwaniami, możliwościami realizacyjnymi, czasem wykonania i związanymi z tym kosztami. Wybór formy filmu jest wyborem konkretnych możliwości technicznych.

Rys.15.2. Proces powstawania filmu tradycyjnego i cyfrowego.

Główny etap tworzenia filmu obejmuje cykl modelowania obiektów (bohaterów, scenografii), ruchu i oświetlenia oraz tworzenia obrazów w uproszczonej formie oraz oceny efektów. Postać uproszczona może obejmować zarówno mniejszą rozdzielczość, jak też brak mniej istotnych szczegółów, czy mniejszą liczbę klatek na sekundę. Ponieważ na tym etapie produkcji, w zasadzie, prawie wszystkie parametry można zmienić (w przeciwieństwie do filmu tradycyjnego), więc do końcowego generowania z docelową rozdzielczością przechodzi się dopiero po sprawdzeniu wszystkich istotnych elementów kompozycyjnych filmu.

Innego znaczenia może nabierać postprodukcja, gdzie montaż końcowy filmu może obejmować łączenie obrazów czy scen pochodzących na przykład z sieci komputerowej zapewniającej szybkie tworzenie niezależnych fragmentów. Przy czym niezależność może oznaczać nie tylko podział na sceny filmu, ale także osobne tworzenia tła i scenografii, podział na plany, niezależne kreowanie postaci itp.

Warto zwrócić uwagę na rejestrację obrazu. Kamera wirtualna musi dawać możliwość uzyskania obrazu zgodnego z oczekiwaniem odbiorcy. Jest to szczególnie istotne przy łączeniu grafiki komputerowej z filmem tradycyjnym. W takiej sytuacji kamera wirtualna musi pracować całkowicie zgodnie z kamerą rzeczywistą:

Scenopis

Scenariusz filmu animowanego przedstawia jego treść w postaci planu przebiegu akcji (szkicu fabuły) z uwzględnieniem  opisu scenerii i charakterystyki bohaterów. Zawiera także pełny zestaw dialogów, jeśli film nie jest niemy. To wszystko musi zostać przełożone na język filmu ze wszystkimi ograniczeniami realizacyjnymi. Ułatwia to scenopis (rys. 15.3), zawierający opis kolejnych (lub czasem wybranych) ujęć filmu. Ujęcie jest najmniejszym, niezależnym (i niepodzielnym) fragmentem trwającym, w filmie animowanym, najczęściej kilka sekund. Scenopis zawiera uproszczony rysunek (projekt) danego ujęcia, oraz opis treści, dialogi i inne niezbędne szczegóły. Może zawierać także warianty projektu (ostatnie ujęcie prezentowanego przykładu), a także szczegóły związane na przykład ze scenerią lub tłem (rysunek szezlongu w prezentowanym scenopisie).

Rys.15.3. Strona scenopisu film Mano (2005). Zdjęcie scenopisu dzięki uprzejmości
Studia Miniatur Filmowych © w Warszawie.

Warto zwrócić uwagę, że powstawanie scenopisu jest, w pewnym zakresie, procesem bardzo dynamicznym. Scenariusz filmu raczej nie zmienia się w trakcie jego realizacji, ale pewne szczegóły tak. Stad w scenopisie mogą pojawić się zmiany lube nowe elementy.

Na podstawie scenopisu reżyser tworzy zestaw szkiców poszczególnych ujęć dla animatorów, którzy przygotują wstępne projekty ujęć.