5. Ocena jakości sygnałów

5.2. Miary obserwacyjne

Miary obserwacyjne są naturalnym sposobem oceny jakości obrazu. Opierają się na~opiniach odbiorców informacji obrazowej, którzy określają ich jakość według własnych kryteriów, na podstawie doświadczenia, osobistych preferencji, czy też -- w przypadku specjalistów -- według obowiązującej wykładni danego zastosowania. 

Podstawowymi problemami, związanymi ze stosowaniem miar obserwacyjnych, są: czasochłonność testów, subiektywizm (każdy ze specjalistów ocenia dany obraz w nieco inny sposób, brakuje obiektywnych, jednoznacznych  kryteriów oceny), konieczność angażowania kilku niezależnych ekspertów, czynniki ludzkie, takie jak zmęczenie, możliwości pomyłek.

Skala ocen dla miar subiektywnych powinna mieć zdefiniowany zakres liczbowy oraz skojarzony z nim opis słowny. Opis ten ma charakter bezwzględny (miary absolutne) i względny (miary porównawcze). Przykłady skal z opisem podano w tabelach 2 i 3. 

Tab. 2 Przykładowa skala ocen jakości obrazów, stosowana w psychowizualnych testach porównawczych do oceny metod poprawy percepcji. Służy do opisu ogólnego, subiektywnego wrażenia obserwatorów, porównujących obraz przetworzony z oryginalnym. 


Tab. 3 Przykładowa skala ocen jakości obrazów, stosowana w~psychowizualnych testach miar subiektywnych. Zawiera opis słowny w~kategoriach bezwzględnych  (jedynie na podstawie obserwowanego obrazu). 

Na podstawie ocen cząstkowych poszczególnych osób, biorących udział w~teście, jest obliczana średnia ocena grup obrazów przez obserwatorów według zależności:

S=\frac{\sum_{k=1}^Ks_k n_k}{\sum_{k=1}^Kn_k} (5.11)

gdzie K-- liczba kategorii w przyjętej skali, sk -- wartość oceny, związanej z kategorią k, nk -- liczba ocen z danej kategorii.

Analogicznie do obserwacyjnych metod subiektywnej oceny jakości obrazów przez odbiorców informacji obrazowej (obserwatorów), można mówić o subiektywnej ocenie jakości dźwięku przez odbiorców (słuchaczy) -- odsłuchowe testy subiektywne. Ogólniej, chodzi o subiektywne testy odbioru informacji multimedialnej przez osoby weryfikujące jakość przekazu multimedialnego. Ogólne zasady tych testów są takie same jak w przypadku obrazów, natomiast dobierana skala ocen powinna oddawać zasadniczy cel oceny jakości przekazu (dominującą rolę któregoś ze strumieni danych, synchronizację treści przekazu, wskazanie na strumień o najwyższej jakości, ogólne wrażenie percepcji całości informacji, itp.).