Podręcznik
2. Opis podstawowych układów stabilizatorów napięcia
2.8. Rezystancja wyjściowa stabilizatora z wtórnikiem emiterowym
Na rezystancję wyjściową wtórnika emiterowego składają się: przetransformowana oporność obwodu dołączonego do bazy wtórnika oraz oporność wyjściowa samego tranzystora, czyli rezystancja oznaczana w modelu tranzystora jako reb’ (reb’ = ΦT / IE):
Dla małych prądów emitera oporność reb' może być dużo większa od rDZ / β, więc nie należy oczekiwać, że zastosowanie wtórnika niejako „z definicji” poprawi rezystancję prostego stabilizatora równoległego z diodą Zenera albo innym pokrewnym układem ją zastępującym. Mało tego: jeśli rezystancja wewnętrzna stabilizatora równoległego jest mała (a w przypadku stabilizatorów typu TL 431 może ona wynosić ułamek oma), najczęściej „dołożenie” wtórnika emiterowego oznacza pogorszenie rezystancji wyjściowej.
Reasumując: we współczesnych układach wtórnik emiterowy rzadko daje zysk w postaci zmniejszenia rezystancji wyjściowej stabilizatora, natomiast umożliwia znaczne zwiększenie jego obciążalności prądowej.
Aby uniknąć dużych wartości rWY, dla małych prądów obciążenia czasami stosuje się dociążający opornik RE. Użycie opornika RE sprawia, że prąd emitera płynie nawet wtedy, gdy do obciążenia nie płynie żaden prąd, albo gdy ten prąd jest znikomo mały. Dzięki temu oporność wyjściowa rWY nigdy nie przyjmuje bardzo dużych wartości . Należy jednak zauważyć, że prąd stale płynący z wyjścia stabilizatora, zmniejsza jego sprawność energetyczną1.
Reasumując, można zauważyć, że jeśli prąd emitera tranzystora jest mały, w rezystancji wyjściowej stabilizatora z wtórnikiem emiterowym najczęściej dominuje wpływ oporności reb', natomiast dla dużych prądów wyjściowych znaczenie reb' maleje i decydujące znaczenie zaczyna mieć przetransformowana oporność obwodu bazy2 .
[1] Formalnie w skład rezystancji wyjściowej wchodzi też opornik RE, ale jego rezystancja jest prawie zawsze dużo większa niż rezystancja pozostałych składników i może być pominięta.
[2] W przypadku obciążenia tego typu stabilizatora bardzo dużym prądem IO, na rezystancję wyjściową ma również wpływ rezystancja rozproszona bazy tranzystora rbb' (jest ona włączona w szereg z rDZ||R2), przetransformowana do obwodu emitera.