3. Linearyzacja równań modelu obiektu

3.2. Przykład 1 linearyzacji równań modelu obiektu

  Przypomnijmy równania stanu dla układu trzech zbiorników

 \begin{eqnarray}

\frac{d H_1(t)}{dt} &=& \frac{1}{A}Q_{we}(t) - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_1(t)-H_2(t)} \qquad(1.171) \\

\frac{d H_2(t)}{dt} &=& \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_1(t)-H_2(t)} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_2(t)-H_3(t)} \qquad(1.172)\\

\frac{d H_3(t)}{dt} &=& \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_2(t)-H_3(t)} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_3(t)} \qquad(1.173)

\end{eqnarray}

Linearyzacja polega na rozwinięciu nieliniowych funkcji prawych stron równań stanu w szereg Taylora w punkcie równowagi z pominięciem wyrazów rzędu wyższego niż liniowy. Funkcja prawych stron z pierwszego równania stanu ma postać

 \begin{equation}

f_1(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) = \frac{1}{A}Q_{we} - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_1-H_2}

\end{equation}\qquad(1.174)

Dla skrócenia zapisu pomijamy w zapisie argument czasu  (t) . Pamiętamy jednak, że zmienne stanu i sterowania są funkcjami czasu.

Rozwinięcie funkcji  f_1 w szereg Taylora wokół punktu równowagi  (H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) ma postać

 \begin{eqnarray}

f_1(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &\simeq& f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) \\

&&+ \frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} (H_1-H_{10}) \nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} (H_3-H_{30}) \nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\end{eqnarray}\qquad(1.175)

gdzie np.:  \frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} oznacza wartość pochodnej cząstkowej funkcji  f_1 względem  H_1 obliczoną w punkcie równowagi  (H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) .

Obliczmy wartości pochodnych cząstkowych funkcji  f_1 względem zmiennych stanu i sterowań w punkcie równowagi. Dla przypomnienia pochodna funkcji pierwiastek kwadratowy wynosi

 \begin{equation}

\left(\sqrt{x}\right)' = \frac{1}{2\sqrt{x}}

\end{equation}\qquad(1.176)

Korzystając w razie potrzeby ze standardowych własności pochodnej dostajemy

 \begin{eqnarray}

\frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} &=& -\frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \qquad(1.177) \\ 

&=& \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \nonumber \\

\frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} &=& -\frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \cdot (-1) \qquad(1.178)  \\ 

 &=& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}}  \nonumber \\  

\frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} &=& 0 \qquad(1.179)  \\  

\frac{\partial f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} &=& \frac{1}{A} \qquad(1.180) 

\end{eqnarray}

Rozwinięcie funkcji  f_1 w szereg Taylora wynosi zatem

 \begin{eqnarray}

f_1(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &=& \frac{1}{A}Q_{we} - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_1-H_2} \\

&\simeq& \frac{1}{A}Q_{we0} - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_{10}-H_{20}} \nonumber \\

&&+ \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10}) \nonumber \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ 0\cdot (H_3-H_{30}) \nonumber \\

&&+ \frac{1}{A} (Q_{we}-Q_{we0})\nonumber 

\end{eqnarray}\qquad(1.181)

Funkcja prawych stron z drugiego równania stanu ma postać

 \begin{equation}

f_2(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) = \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_1-H_2} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_2-H_3}

\end{equation}\qquad(1.182)

Rozwinięcie funkcji  f_2 w szereg Taylora wokół punktu równowagi  (H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) ma postać

 \begin{eqnarray}

f_2(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &\simeq& f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) \\

&&+ \frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} (H_1-H_{10})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} (H_2-H_{20})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} (H_3-H_{30})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\end{eqnarray}\qquad(1.183)

Obliczmy wartości pochodnych cząstkowych funkcji  f_2 względem zmiennych stanu i sterowań w punkcie równowagi

 \begin{eqnarray}

\frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} &=& \frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{10}-H_{20}}}  \qquad(1.184)\\ 

&=& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \nonumber \\ 

\frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} &=&  \frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \cdot (-1) - \frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{20}-H_{30}}}   \qquad(1.185) \\

&=&  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \\  

\frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} &=& - \frac{\alpha}{A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \cdot (-1)  \qquad(1.186)\\  

&=&  \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \nonumber \\ 

\frac{\partial f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} &=& 0  \qquad(1.187)

\end{eqnarray}

Rozwinięcie funkcji  f_2 w szereg Taylora wynosi zatem

 \begin{eqnarray}

f_2(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &=& \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_1-H_2} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_2-H_3} \\

&\simeq& \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{10}-H_{20}} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{20}-H_{30}} \nonumber\\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10}) \nonumber\\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_3-H_{30})\nonumber \\

&&+ 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\end{eqnarray}\qquad(1.188)

Funkcja prawych stron z trzeciego równania stanu ma postać

 \begin{equation}

f_3(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) = \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_2-H_3} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_3}

\end{equation}\qquad(1.189)

Rozwinięcie funkcji  f_3 w szereg Taylora wokół punktu równowagi  (H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) ma postać

 \begin{eqnarray}

f_3(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &\simeq& f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) \\

&&+ \frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} (H_1-H_{10})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} (H_2-H_{20})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} (H_3-H_{30})\nonumber \\

&&+ \frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} (Q_{we}-Q_{we0})\nonumber 

\end{eqnarray}\qquad(190)

Obliczmy wartości pochodnych cząstkowych funkcji  f_3 względem zmiennych stanu i sterowań w punkcie równowagi

 \begin{eqnarray}

\frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} &=& 0  \qquad(1.191)\\ 

\frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} &=&  \frac{\alpha}{2A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{20}-H_{30}}}\qquad(1.192) \\  

 &=&  \frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \nonumber \\  

\frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} &=&  \frac{\alpha}{2A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \cdot (-1) - \frac{\alpha}{2A} \cdot \frac{1}{2\sqrt{H_{30}}}   \nonumber \\ 

&=&  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}}  \qquad(1.193) \\  

\frac{\partial f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial Q_{we}} &=& 0  
\qquad(1.194)
\end{eqnarray}

Rozwinięcie funkcji  f_3 w szereg Taylora wynosi zatem

 \begin{eqnarray}

f_3(H_1,H_2,H_3,Q_{we}) &=& \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_2-H_3} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_3} \\

&\simeq& \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{20}-H_{30}} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{30}} \nonumber\\

&&+ 0 \cdot (H_1-H_{10}) \nonumber\\

&&+\frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) (H_3-H_{30}) \nonumber \\ 

&&+ 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\end{eqnarray} \qquad(1.195)

Obliczyliśmy rozwinięcia w szereg Taylora wszystkich funkcji prawych stron. Przepiszmy zatem jeszcze raz równania stanu, ale zamiast funkcji użyjmy przybliżeń wynikających z szeregu Taylora

 \begin{eqnarray}

\frac{dH_1}{dt} &\simeq& \frac{1}{A}Q_{we0} - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_{10}-H_{20}}  + \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10}) \qquad(1.196) \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_2-H_{20}) + 0\cdot (H_3-H_{30}) + \frac{1}{A} (Q_{we}-Q_{we0})\nonumber  \\

\frac{dH_2}{dt} &\simeq& \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{10}-H_{20}} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{20}-H_{30}} + \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10})\qquad(1.197) \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_3-H_{30})+ 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\\

\frac{dH_3}{dt} &\simeq& \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{20}-H_{30}} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{30}} + 0 \cdot (H_1-H_{10}) \\

&&+\frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_2-H_{20}) + \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) (H_3-H_{30}) \qquad(1.198)\\ 

&&+ 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber

\end{eqnarray}

Zauważmy, że na podstawie warunków na punkt równowagi następujące wyrażenia zerują się

 \begin{eqnarray}

0 &=& f_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) = \frac{1}{A}Q_{we0} - \frac{\alpha}{A} \sqrt{H_{10}-H_{20}} \qquad(1.199)\\

0 &=& f_2(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) = \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{10}-H_{20}} - \frac{\alpha}{A}  \sqrt{H_{20}-H_{30}}\qquad(1.200)\\

0 &=& f_3(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) = \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{20}-H_{30}} - \frac{\alpha}{2A} \sqrt{H_{30}}\qquad(1.201)

\end{eqnarray}

Wynika z tego, że możemy pominąć wyrazy stałe w rozwinięciu w szereg Taylora

 \begin{eqnarray}

\frac{dH_1}{dt} &\simeq&  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10})  + \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_2-H_{20}) \\ &&+ 0\cdot (H_3-H_{30}) + \frac{1}{A} (Q_{we}-Q_{we0})\qquad(1.202) \\

\frac{dH_2}{dt} &\simeq& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} (H_1-H_{10}) \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) (H_2-H_{20}) \qquad(1.203)\\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_3-H_{30})+ 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \nonumber \\

\frac{dH_3}{dt} &\simeq& 0 \cdot (H_1-H_{10}) +\frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} (H_2-H_{20}) \\ &&+ \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) (H_3-H_{30}) + 0 \cdot (Q_{we}-Q_{we0}) \qquad(1.204)

\end{eqnarray}

Wprowadźmy następujące oznaczenia

 \begin{eqnarray}

\Delta H_1 &=& H_1-H_{10} \qquad(1.205)\\ 

\Delta H_2 &=& H_2-H_{20} \qquad(1.206)\\ 

\Delta H_3 &=& H_3-H_{20} \qquad(1.207)\\ 

\Delta Q_{we} &=& Q_{we}-Q_{we0} \qquad(1.208)

\end{eqnarray}

Zmienne  \Delta H_1 ,  \Delta H_2 ,  \Delta H_3 oraz  \Delta Q_{we}  określają przyrosty wartości    H_1 ,   H_2 ,   H_3 oraz   Q_{we}  w stosunku do ich wartości w punkcie pracy  H_{10} ,  H_{20} ,  H_{30} oraz  Q_{we0} .  

Możemy teraz zapisać przybliżenia w równaniach stanu

 \begin{eqnarray}

\frac{dH_1}{dt} &\simeq&  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_1 + \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_2 + 0\cdot \Delta H_3 + \frac{1}{A} \Delta Q_{we}  \qquad(1.209)\\

\frac{dH_2}{dt} &\simeq& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_1 + \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) \Delta H_2   \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \Delta H_3 + 0 \cdot \Delta Q_{we}

\qquad(1.210) \\

\frac{dH_3}{dt} &\simeq& 0 \cdot \Delta H_1 + \frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \Delta H_2   \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) \Delta H_3 + 0 \cdot \Delta Q_{we} \qquad(1.211)

\end{eqnarray}

Obliczmy ile wynoszą pochodne zmiennych  \Delta H_1 ,  \Delta H_2 oraz  \Delta H_3 .

 \begin{eqnarray}

\frac{d\Delta H_1}{dt} &=& \frac{d (H_1-H_{10})}{dt} = \frac{d H_1}{dt} - \frac{d H_{10}}{dt} = \frac{d H_1}{dt} \qquad(1.212)\\

\frac{d\Delta H_2}{dt} &=& \frac{d (H_2-H_{20})}{dt} = \frac{d H_2}{dt} - \frac{d H_{20}}{dt} = \frac{d H_2}{dt} \qquad(1.213)\\

\frac{d\Delta H_3}{dt} &=& \frac{d (H_3-H_{30})}{dt} = \frac{d H_3}{dt} - \frac{d H_{30}}{dt} = \frac{d H_3}{dt} \qquad(1.214)

\end{eqnarray}

ponieważ  \frac{d H_{10}}{dt} = 0 ,  \frac{d H_{20}}{dt}=0 oraz  \frac{d H_{30}}{dt}=0 jako pochodne funkcji stałych. Wprowadźmy zatem do przybliżeń wielkości  \frac{d\Delta H_1}{dt} ,  \frac{d\Delta H_2}{dt} oraz  \frac{d\Delta H_3}{dt} zamiast  \frac{d H_1}{dt} ,  \frac{d H_2}{dt} oraz  \frac{d H_3}{dt} .

 \begin{eqnarray}

\frac{d\Delta H_1}{dt} &\simeq&  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_1 + \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_2 + 0\cdot \Delta H_3 + \frac{1}{A} \Delta Q_{we}  \qquad(1.215)\\

\frac{d\Delta H_2}{dt} &\simeq& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \Delta H_1 + \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) \Delta H_2  \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \Delta H_3 + 0 \cdot \Delta Q_{we} 

\qquad(1.216) \\

\frac{d\Delta H_3}{dt} &\simeq& 0 \cdot \Delta H_1 + \frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \Delta H_2 \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) \Delta H_3  + 0 \cdot \Delta Q_{we} \qquad(1.217)

\end{eqnarray}

Zauważmy, że współczynniki stojące przy  \Delta H_1 ,  \Delta H_2 ,  \Delta H_3 , oraz  \Delta Q_{we} pomimo swojej skomplikowanej postaci są stałymi, ponieważ są obliczane w punkcie równowagi. 

Powyższe zależności są spełnione w przybliżeniu. Aby utworzyć równania zlinearyzowane wprowadzamy nowe wielkości  \tilde{H}_1 ,  \tilde{H}_2 ,  \tilde{H}_3 oraz  \tilde{Q}_{we} oraz definiujemy równania  zlinearyzowane w następujący sposób

 \begin{eqnarray}

\frac{d\tilde{H}_1}{dt} &=&  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \tilde{H}_1 + \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \tilde{H}_2 \qquad(1.218) \\

&&+ 0\cdot \tilde{H}_3 + \frac{1}{A} \tilde{Q}_{we} \nonumber \\

\frac{d\tilde{H}_2}{dt} &=& \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} \tilde{H}_1 + \left( \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} +  \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \right) \tilde{H}_2 \qquad(1.219)  \\

&&+ \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \tilde{H}_3 + 0 \cdot \tilde{Q}_{we} 
 \\

\frac{d\tilde{H}_3}{dt} &=& 0 \cdot \tilde{H}_1 + \frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \tilde{H}_2   \\

&&+ \left( \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} \right) \tilde{H}_3 + 0 \cdot \tilde{Q}_{we} \qquad(1.220)

\end{eqnarray}

Są to równania w ścisłym sensie, gdyż zamiast znaku przybliżenia  \simeq pojawia się znak równości. Przydatność linearyzacji opiera się na następującym postulacie.

 Postulujemy, że jeżeli zachodzą następujące warunki 

  •  w pewnym ustalonym przedziale czasu  t\in [ t_0, t_1 ] funkcja sterowań  \tilde{Q}_{we}(t) jest dokładnie równa przyrostowi zmiennej  Q_{we}(t)

 \begin{equation} \tilde{Q}_{we}(t) = \Delta Q_{we}(t) = Q_{we}(t)-Q_{we0} \end{equation} \qquad(1.221)

  • warunki początkowe dla zmiennych  \tilde{H}_1 ,  \tilde{H}_2 , \( \tilde{H}_3 \( są dokładnie równe przyrostom zmiennych  H_1 ,  H_2 oraz  H_3 w chwili początkowej

 \begin{eqnarray}

	\tilde{H}_1(t_0) &=& \Delta H_1(t_0) = H_1(t_0)-H_{10} \qquad(1.222) \\ 

	\tilde{H}_2(t_0) &=& \Delta H_2(t_0) = H_2(t_0)-H_{20} \qquad(1.223)\\

	\tilde{H}_3(t_0) &=& \Delta H_3(t_0) = H_3(t_0)-H_{30} \qquad(1.224)

	\end{eqnarray}

  • w pewnym ustalonym przedziale czasu  t\in [ t_0, t_1 ] rozwiązania nieliniowych równań stanu   H_1(t) ,  H_2(t) oraz  H_3(t) pozostają w otoczeniu punktu równowagi  (H_{10},  H_{20}, H_{30}) ( C_{H_1}, C_{H_2}, C_{H_3} -- stałe dodatnie)

 \begin{eqnarray}

	| H_1(t)-H_{10} | &=& | \Delta H_1(t) | \leq C_{H_1} \qquad(1.225) \\ 

	| H_2(t)-H_{20} | &=& | \Delta H_2(t) | \leq C_{H_2} \qquad(1.226)  \\

	| H_3(t)-H_{30} | &=& | \Delta H_3(t) | \leq C_{H_3} \qquad(1.227) 

	\end{eqnarray}

to rozwiązania  \tilde{H}_1(t) ,  \tilde{H}_2(t) oraz  \tilde{H}_3(t) liniowych równań stanu (1.218)-(1.220) dobrze przybliżają przyrosty zmiennych stanu dla  t\in [ t_0, t_1 ] tzn. w tym przedziale czasu zachodzi przybliżony warunek

 \begin{eqnarray}

\tilde{H}_1(t) &\simeq& \Delta H_1(t)  \qquad(1.228)\\ 

\tilde{H}_2(t) &\simeq& \Delta H_2(t)  \qquad(1.229)\\

\tilde{H}_3(t) &\simeq& \Delta H_3(t) \qquad(1.230)

\end{eqnarray}

Przybliżenie to jest tym lepsze im bliżej wybranego punktu równowagi pozostają rozwiązania nieliniowych równań stanu tzn. im mniejsze są stałe  C_{H_1}, C_{H_2}, C_{H_3} w równaniach (1.225})-(1.226).   

Ścisły dowód tego postulatu wymaga zaawansowanego aparatu matematycznego, dlatego nie będzie zaprezentowany w tym opracowaniu. Intuicyjnie postulat ten jest jednak zrozumiały. Oczekujemy, że rozwiązania zlinearyzowanych równań stanu będą dobrze przybliżały przyrosty zmiennych stanu obiektu nieliniowego w stosunku do ich wartości w wybranym punkcie równowagi, przynajmniej w pewnym otoczeniu tego punktu. Bardzo istotna jest obserwacja, że rozwiązania zlinearyzowanych równań stanu przybliżają przyrosty zmiennych stanu obiektu nieliniowego, a nie same zmienne stanu. 

Funkcja wyjść dla układu trzech zbiorników ma postać

 \begin{equation}

y_1 = g_1(H_1,H_2,H_3) = H_3

\end{equation}\qquad(1.231)

Linearyzacja funkcji wyjść ma postać

 \begin{eqnarray}

g_1(H_1,H_2,H_3) &\simeq& g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0}) \\

&&+ \frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} (H_1-H_{10}) \nonumber \\

&&+ \frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} (H_2-H_{20}) \nonumber \\

&&+ \frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} (H_3-H_{30}) \nonumber 

\end{eqnarray}\qquad(1.232)

Wartości pochodnych cząstkowych funkcji  g_1 względem zmiennych stanu i sterowań w punkcie równowagi wynoszą

 \begin{eqnarray}

\frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_1} &=& 0 \qquad(1.233)\\ 

\frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_2} &=& 0 \qquad(1.234)\\  

\frac{\partial g_1(H_{10},H_{20},H_{30},Q_{we0})}{\partial H_3} &=& 1  \qquad(1.235)

\end{eqnarray}

Rozwinięcie funkcji wyjść w szereg Taylora wynosi zatem

 \begin{equation}

y_1 \simeq y_{10} + 0 \cdot (H_1-H_{10}) +  0 \cdot (H_2-H_{20}) + 1 \cdot (H_3-H_{30}) 

\end{equation}\qquad(1.236)

gdzie  y_{10} = g_1(H_{10},H_{20},H_{30})

Jeżeli przeniesiemy  y_{10} na drugą stronę przybliżenia dostajemy

 \begin{equation}

y_1- y_{10} \simeq  0 \cdot (H_1-H_{10}) +  0 \cdot (H_2-H_{20}) + 1 \cdot (H_3-H_{30})

\end{equation}\qquad(1.237)

Jeżeli teraz wprowadzimy do przybliżenia zmienne przyrostowe, to otrzymujemy

 \begin{equation}

\Delta y_1 \simeq  0 \cdot \Delta H_1 +  0 \cdot \Delta H_2 + 1 \cdot \Delta H_3 

\end{equation}\qquad(1.238)

gdzie 

 \begin{equation}

\Delta y_1 = y_1-y_{10}

\end{equation}\qquad(1.239)

Aby zdefiniować zlinearyzowane równanie wyjść wprowadzamy zmienną  \tilde{y}_1 . Zlinearyzowane równanie wyjść ma postać

 \begin{equation}

\tilde{y}_1 = 0 \cdot \tilde{H}_1 +  0 \cdot \tilde{H}_2 + 1 \cdot \tilde{H}_3 

\end{equation}\qquad(1.240)

Postulując takie same warunki jak w przypadku równań stanu oczekujemy, że rozwiązanie równania wyjść  \tilde{y}_1 będzie dobrze przybliżać przyrost zmiennej wyjściowej  y_1

 \begin{equation}

\tilde{y}_1 \simeq \Delta y_1 = y_1-y_{10}

\end{equation}\qquad(1.241)

Zlinearyzowane równania stanu i wyjść mogą zostać przedstawione w postaci wektorowej

 \begin{eqnarray}

\left(

\begin{array}{c}

\frac{d\tilde{H}_1}{dt}\\ \frac{d\tilde{H}_2}{dt}  \\  \frac{d\tilde{H}_3}{dt}

\end{array}

\right) &=& 

\left(

\begin{array}{ccc}

\frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} & \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} & 0 \\

\frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} &   \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{10}-H_{20}}} + \frac{-\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}}  &   \frac{\alpha}{2A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} \\

0 &  \frac{\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} &  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{20}-H_{30}}} +  \frac{-\alpha}{4A\sqrt{H_{30}}} 

\end{array}

\right)

\left(

\begin{array}{c}

\tilde{H}_1\\  \tilde{H}_2 \\  \tilde{H}_3

\end{array}

\right) \nonumber \\

&&+

\left(

\begin{array}{c}

\frac{1}{A} \\ 0 \\ 0

\end{array}

\right)

\left( \tilde{Q}_{we} \right)

\end{eqnarray}\qquad(1.242)

 \begin{eqnarray}

\left( y_1 \right) &=& 

\left(

\begin{array}{ccc}

0 & 0 & 1 

\end{array}

\right)

\left(

\begin{array}{c}

\tilde{H}_1\\  \tilde{H}_2 \\  \tilde{H}_3

\end{array}

\right) 

\end{eqnarray}

\qquad(1.243)