Podręcznik Grafika komputerowa i wizualizacja
Rozdział 1. WPROWADZENIE
1.5. Sprzęt wykorzystywany w grafice komputerowej
Bardzo dużą rolę odgrywa sprzęt, jaki jest wykorzystywany w grafice komputerowej. Często decyduje on o jakości obrazu i jego odbiorze. W latach 50. i 60. XX wieku na wykorzystanie grafiki mogło sobie pozwolić tylko wojsko i organizacje rządowe w bogatych krajach. Dzisiaj wprawdzie każdy właściciel PC-ta jest jednocześnie posiadaczem podstawowego zestawu graficznego, ale nadal jakość sprzętu odbija się na jakości obrazu – wiedzą o tym szczególnie fani najnowszych gier komputerowych pracujący na starych kartach graficznych.
Sprzęt prezentujący obrazy można podzielić na dwie grupy:
- Sprzęt wyświetlający (monitory CRT, wyświetlacze TFT/LCD, urządzenia stereoskopowe).
- Sprzęt pozwalający tworzyć trwałą kopię (drukarki, plotery, a także urządzenia nagrywające VHS, CD, DVD).
Osobną grupę urządzeń graficznych stanowią:
- Urządzenia wskazujące (mysz, trackball, tablet, ekran dotykowy, manipulatory),
- Urządzenia służące wprowadzaniu danych obrazowych (skanery 2D i 3D, cyfrowe aparaty fotograficzne i kamery),
- Urządzenia sterujące prezentacją (lub wspomagające ją) (procesory graficzne, karty graficzne),
- Nie można zapomnieć o klawiaturze, która wprawdzie nie jest urządzeniem graficznym, ale służy do wprowadzania informacji – związanych z grafiką również.
Warto zwrócić szczególną uwagę na sprzęt wyświetlający, jego jakość decyduje przede wszystkim o odbiorze informacji obrazowej. Jeszcze do niedawna powszechne były monitory (i telewizory) tradycyjne – CRT. Dzisiaj w większości przypadków zostały one zastąpione przez wyświetlacze ciekłokrystaliczne (LCD) lub plazmowe. Warto pamiętać o różnicach między tymi urządzeniami. Są ona nadal widoczne pomimo szalonego rozwoju technologii.
Typowe cechy monitora LCD.
Zalety:
- Waga i rozmiary (monitory LCD są stosunkowo lekkie i płaskie).
- Mały pobór energii.
- Brak zniekształceń geometrycznych.
- Brak lub pomijalne migotanie obrazu (zależnie od sposobu podświetlania ekranu).
Wady:
Mały kontrast.
- Ograniczony kat obserwacji (dla większych związane jest to ze znacznymi zniekształceniami barwy i/lub jasności).
- Mała szybkość odpowiedzi (reakcji).
- Tylko jedna natywna rozdzielczość ekranu, możliwość wyświetlania obrazu o innej rozdzielczości związana z utratą jakości.
- Ograniczony zakres reprezentacji barwy (zdefiniowany określonym i ograniczonym zestawem bitów).
- Możliwość pojawiania się „martwych pikseli” (także w urządzeniach nowych).
Oczywiście przytoczone tutaj wady i zalety urządzeń wyświetlających podlegają zmianom związanym z rozwojem technologii. Monitory CRT praktycznie odeszły do historii (poza specjalistycznymi zastosowaniami). Należy przypuszczać że szybki rozwój technologii pozwoli zminimalizować wady współczesnych urządzeń wyświetlających lub o części z nich w ogóle zapomnieć. Jednocześnie ciągle poprawiane parametry będą podkreślały ich zalety.
Bardzo duży wpływ na rozpowszechnienie grafiki komputerowej i jej zastosowań miał rozwój kart graficznych i procesorów graficznych. Jeszcze w latach 90 XX wieku rola karty graficznej w popularnych komputerach typu PC ograniczała się do wyświetlania informacji na ekranie lub ewentualnie realizacji najprostszych operacji. Zaawansowana grafika była realizowana na specjalnych stacjach graficznych, gdzie specjalizowane procesory graficzne wykonywały z dużą szybkością nie tylko większość zadań grafiki dwuwymiarowej (rysowanie prymitywów, obcinanie itp.) ale także złożone zadania trójwymiarowe jak np. wspomaganie eliminacji elementów zasłoniętych. Czasami były to całe komputery o specjalnie dobranej architekturze na potrzeby zastosowań w programowaniu animacji lub wspomaganiu projektowania (CAD). Szybki rozwój technologii elektronicznej pozwolił konstruować specjalizowane procesory graficzne (GPU) wspomagające sprzętowo realizację typowych zadań grafiki komputerowej. Współczesne karty graficzne wyposażone są w wielordzeniowe procesory, które nie tylko znacznie przyspieszają realizację zadań graficznych ale mogą być wykorzystywane do innych celów.